ຂ່າວສິ່ງແວດລ້ອມ

ອີກ 80 ປີ ຈະບໍ່ເຫຼືອ “ໝີຂາວ” ເພາະຂາດອາຫານຕາຍຈາກພາວະໂລກຮ້ອນ ການປ່ຽນແປງອຸນຫະພູມອາກາດເຮັດໃຫ້ໝີຂາວຫາອາຫານໄດ້ໜ້ອຍລົງ ນັ້ນສົ່ງຜົນຕໍ່ພະລັງງານສະສົມທີ່ໃຊ້ໃນການຈຳສິນ ແລະ ມີຊີວິດລອດໃນຊ່ວງລະດູໜາວ (Paul J. RICHARDS / AFP)  ນັກວິທະຍາສາດອອກລາຍງານມາຢັ້ງຢືນອີກຄັ້ງວ່າ “ໝີຂາວ” ຈະສູນພັນໄປຈາກໂລກພາຍໃນເວລາ 80 ປີ ເພາະຂາດອາຫານເນື່ອງຈາກການປ່ຽນແປງຂອງພູມອາກາດ ເຊິ່ງວິທີດຽວທີ່ຈະຮັກສາເຜົ່າພັນຂອງໝີຂົ້ວໂລກໄດ້ຄືການຢຸດພາວະໂລກຮ້ອນ ນັກວິທະຍາສາດເຜີຍແຜ່ຜົນງານວິໄຈລົງວາລະສານວິຊາການເນເຈີໄຄເມດເຊງ (Nature Climate Change) ລະບຸວ່າການປ່ຽນແປງພູມອາກາດເຮັດໃຫ້ໝີຂາວທີ່ກຳລັງຂາດອາຫານໃນຕອນນີ້ສ່ຽງທີ່ຈະສູນພັນພາຍໃນຊົ່ວອາຍຸຄົນປະຈຸບັນ ບາງພື້ນທີ່ຍັງພົບບັນຫາຊ້ຳຊ້ອນວ່າທະເລນ້ຳກ້ອນກຳລັງຫຼຸດລົງ ເຮັດໃຫ້ໝີຂາວມີເວລາໃນການລ່າແມວນ້ຳນ້ອຍລົງ ເຊິ່ງຮ່າງກາຍທີ່ຈ່ອຍຂອງໝີຂາວນັ້ນ ເຮັດໃຫ້ໝີມີໂອກາດຢູ່ລອດໜ້ອຍລົງໃນຊ່ວງລະດູໜາວອັນຮ້າຍແຮງຂອງອາກຕິກທີ່ບໍ່ມີອາຫານ Steven Amstrup ຜູ້ເລີ່ມການສຶກສາເລື່ອງນີ້ ແລະ ເປັນນັກວິທະຍາສາດຫຼັກຂອງອົງກອນໝີຂາວລະຫວ່າງປະເທດ (Polar Bears International) ກ່າວວ່າ ໝີຂາວຕ້ອງພົບກັບຊ່ວງເວລາອົດອາຫານ ຫຼື ຈຳສີນທີ່ດົນຂື້ນ ກ່ອນທີ່ນ້ຳກ້ອນຈະກັບມາກໍ່ໂຕໃຫ້ໝີໄດ້ມີໂອກາດອອກໄປລ່າອາຫານໄດ້ອີກຄັ້ງ ການສຶກສາຄັ້ງພົບວ່າຈາກທ່າອ່ຽງປະຈຸບັນກຸ່ມປະຊາກອນໝີຂາວ 12 ໃນ 13 ກຸ່ມຍ່ອຍ ຈະຖືກທຳລາຍລົງພາຍໃນ 80 ປີ ເນື່ອງຈາກການປ່ຽນແປງດ້ວຍອັດຕາເລັ່ງຂອງແຖບອາກຕິກ ເຊີ່ງຮ້ອນຂື້ນກວ່າບໍລິເວນອື່ນໆ ຂອງໂລກເຖິງ 2 ເທື່ອ ໂດຍ Amstrup ລະບຸວ່າໃນປີ 2100 ຫຼາຍແຫຼ່ງອາໄສຂອງໝີຂາວເກືອບບໍ່ມີຄວາມຫວັງທີ່ຈະມີປະຊາກອນເກີດໃຫມ່ ຫຼື ເກີດຂື້ນໄດ້ໜ້ອຍ ຍົກເວັ້ນປະຊາກອນກຸ່ມຍ່ອຍທີ່ເກາະ Queen Elizabeth ໃນໝູ່ເກາະອາກຕິກຂອງແຄນນາດາ ຮູບສາຍອະນາຄົດຄາດຄະເນລ່ວງໜ້າວ່າອຸນຫະພູມໜ້າດິນສະເລ່ຍຂອງໂລກຈະເພີ່ມຂື້ນໄປ 3.3 ອົງສາເຊ ນັບຈາກຍຸກກ່ອນປະຕິວັດອຸດສາຫະກໍາ ໂດຍ 1 ອົງສາເຊທີ່ເພີ່ມຂື້ນ ກະຕຸ້ນໃຫ້ເກີດຄື່ນຄວາມຮ້ອນທີ່ຮຸນແຮງ, ໄພແລ້ງ ທີ່ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມຮ້າຍແຮງຫຼາຍຂື້ນ ຫຼາຍຂື້ນເນື່ອງຈາກລະດັບນ້ຳທະເລທີ່ເພີ່ມສູງຂື້ນ ເຖິງແມ່ນວ່າມະນຸດຈະຊ່ວຍການຫຼຸດຜ່ອນການເພີ່ມຂື້ນຂອງອຸນຫະພູມໜ້າດິນຂອງໂລກສະເລ່ຍໄວ້ຢູາ 2.4 ອົງສາເຊ ເຊິ່ງສູງກວ່າເປົ້າໝາຍຕາມຂໍ້ຕົກລົງປາຮີ (Paris Agreement) ພຽງ 0.5 ອົງສາເຊ ແຕ່ຄວາມຮ້າຍແຮງຂອງໄພທຳມະຊາດຕ່າງໆ ຍັງຄົງຄືເກົ່າ ພຽງແຕ່ອາດຈະຫຼຸດການສູນພັນຂອງໝີຂາວໄວ້ໄດ້ແດ່ບໍ່ຫຼາຍກໍ່ໜ້ອຍ Amstrup ສະຫຼຸບວ່າ ສິ່ງທີ່ຄຸກຄາມໝີຂາວບໍ່ແມ່ນການເພີ່ມຂື້ນຂອງອຸນຫະພູມໜ້າດິນສະເລ່ຍຂອງໂລກໂດຍກົງ ແຕ່ເປັນເພາະໝີຂາວບໍ່ສາມາດປັບໂຕ ຕໍ່ການປ່ຽນແປງສະພາບແວດລ້ອມທີ່ເກີດຂື້ນຢ່າງກະທັນຫັນ ເຊິ່ງປະຕິຫານອາດຈະຍັງຄົງມີຢູ່ ຖ້າທະເລນ້ຳກ້ອນບໍ່ລະລາຍເລີຍ ເຖິງແມ່ນວ່າອຸນຫະພູມຈະເພີ່ມສູງຂື້ນ ແຕ່ວ່າໃນຄວາມເປັນຈິງ ແຫຼ່ງອາໄສຂອງໝີຂາວກໍ່ຍັງຄົງລະລາຍຢູ່ດີ ນອກຈາກນັ້ນ, ມີສັດບົກຂະໜາດໃຫຍ່ທີ່ເປັນສັດປະຈຳຖີ່ນຫຼາຍກວ່າເຄີ່ງໜື່ງຂອງໂລກທີ່ຖືກຈັດໃຫ້ຢູ່ໃນສະຖານະຖືກຄຸກຄາມໃກ້ສູນພັນ ແຕ່ມີພຽງໝີຂາວຊະນິດດຽວທີ່ຖືກຈັດວ່າສ່ຽງສູນພັນເນື່ອງຈາກການປ່ຽນແປງພູມອາກາດ ແຕ່ວ່ານັກວິໄຈກໍ່ເຕືອນວ່າສະຖານະດັ່ງກ່າວອາດຢູ່ໄດ້ບໍ່ດົນ ແລະ ເຮົາຍັງຕ້ອງສຶກສາຕໍ່ໄປວ່າການປ່ຽນແປງ ພູມອາກາດນັ້ນສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສັດຊະນິດອື່ນແບບໃດແດ່ໃນອີກຫຼາຍສິບປີຂ້າງໜ້າ ໝີຂາວມີວິວັດທະນາການເພື່ອການຢູ່ລອດມາເປັນລ້ານປີ ຊື່ທາງວິທະຍາສາດຂອງໝີຂາວຄື (Ursus maritimus) ປະຈຸບັນມີໝີຂາວເຫຼືອຢູ່ໃນທຳມະຊາດ 25,000 ໂຕ ເຊີ່ງການວິໄຈລ່າສຸດທີ່ມີພື້ນຖານຈາກການວິໄຈຂອງ Amstrup ເມື່ອປະມານ 10 ປີກ່ອນ ເປັນການວີໄຈທີ່ຊີ້ເຖິງຈຸດຈົບຂອງໝີຂາວ ໂດຍມີການຊ້ອນທັບກັນຂອງ 2 ຊຸດຂໍ້ມູນ ຊຸດຂໍ້ມູນທຳອິດຄືໄລຍະເວລາອົດອາຫານ ຫຼື ຈຳສິນທີ່ດົນນານຂື້ນ ໂດຍປ່ຽນແປງໄປຕາມສະພາບພື້ນທີ່ຂອງແຕ່ລະພູມິພາກ ໂດຍມີໄລຍະເວລາຕັ້ງແຕ່ເຄິ່ງປີ ຫຼື ອາດຈະດົນນານກວ່ານັ້ນ ອີກຊຸດຂໍ້ມູນຄື ຄາດການການປ່ຽນແປງພູມອາກາດທີ່ຕິດຕາມການຫຼຸດລົງຂອງທະເລນ້ຳກ້ອນໄປຈົນໝົດສະຕະວັດ ໂດຍອ້າງອິງຮູບສາຍອະນາຄົດການສຶກສາຂອງຄະນະກຳມະການລະຫວ່າງລັດຖະບານວ່າດ້ວຍການປ່ຽນແປງສະພາບພູມອາກາດ (IPCC) ຂອງສະຫະປະຊາຊາດ Peter Molnar ຫົວໜ້າທີມສຶກສາໃນການວິໄຈນີ້ຈາກມະຫາວິທະຍາໄລ Toronto ແຄນນາດາ ອະທິບາຍເຖິງການຄິດໄລ່ອັດຕາການລອດຊີວິດຂອງໝີຂາວວ່າ ພິຈາລະນາຈາກຄວາມຕຸ້ຍຈອຍຂອງໝີຂາວທີ່ຈະເປັນໄປໄດ້ ແລະ ສ້າງແບບຈຳລອງການໃຊ້ພະລັງງານຂອງໝີຂາວ ຈາກນັ້ນຈື່ງຄິດໄລ່ຫາຈຳນວນວັນທີ່ໝີຂະໜາດໃຫຍ່ເຕັມທີ່ ແລະ ລູກໝີສາມາດອົດອາຫານ ຫຼື ຈຳສີນໄດ້ກ່ອນທີ່ຈະເລີ່ມຕາຍ ຕົວຢ່າງທີ່ນັກວິໄຈພົບຄື ກໍລະນີໝີຂາວໂຕຜູ້ໃນກຸ່ມປະຊາກອນທີ່ອ່າວ West Hudson ມີນ້ຳໜັກໜ້ອຍຄວາມປົກກະຕິ 20% ເມື່ອເລີ່ມຕົ້ນລະດູການຈຳສິນ ໝີຂາວໂຕດັ່ງກ່າວຈະມີພະລັງງານພຽງພໍສຳລັບຈຳສີນພຽງ 125 ມື້ ແທນທີ່ຈະເປັນ 200 ມື້ ຂະນະທີ່ລູກໝິີເກີິດໃຫມ່ຍັງໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຫຼາຍກວ່າ ໂດຍການສຶກສາພົບວ່າແມ່ໝີຕຸ້ຍບໍ່ພໍທີ່ຈະຜະລິດນ້ຳນົມທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍສານອາຫານໄດ້ ແຕ່ວ່າມີຂາວໂຕແມ່ທີ່ບໍ່ມີລູກກໍ່ສາມາດທົນຕໍ່ການອົດອາຫານໄດ້ຫຼາຍຂື້ນ. ຮູບພາບຈາກ: Russia’s Arctic plans add to polar bears’ climate woes (phys.org) ຮູບພາບຈາກ: https://weird-facts.org/post/140850634451/this-photo-by-kerstin-langenberger-shows-how-polar ທີ່ມາ: https://mgronline.com/science/detail/9630000074747

ລາຍງານໃໝ່ເຕືອນ ຖ້າຍັງບໍ່ຢຸດປ່ອຍຄາບອນ ໂລກຈະພົບກັບການສູນພັນຄັ້ງໃຫຍ່ ລາຍງານໃໝ່ເຕືອນ ລະດັບຄາບອນໄຊ (CO2) ຕອນນີ້ທີ່ກຳລັງສູງຂື້ນເລື້ອຍໆ ອາດນຳພາໄປສູ່ການສູນພັນຄັ້ງໃຫຍ່ຄືກັນກັບທີ່ເຄີຍເກີດຂື້ນ 19 ຄັ້ງໃນ ຊ່ວງ 534 ລ້ານປີທີ່ຜ່ານມາເຊິ່ງມີປະລິມານ CO2 ສູງເຊັ່ນດຽວກັນ William Jackson Davis ນັກຊີວະວິທະຍາໄດ້ຂຽນລາຍງານໃນວາລະສານ Earth’s Future ໄວ້ວ່າ CO2 ໃນຊັ້ນບັນຍາກາດລະດັບສູງຈະເຮັດໃຫ້ເກີດການສູນເສຍຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງຊີວະພາບດ້ວຍການເຮັດໃຫ້ມະຫາສະໝຸດເປັນກົດຫຼາຍຂື້ນເພາະດູດຊັບ CO2 ທີ່ຫຼາຍຂື້ນ ບໍ່ພຽງແຕ່ເທົ່ານັ້ນມັນຍັງໄປຍາດຈັບໂຕກັບແຄວຊຽມຄາບໍເນດໄອອອນ ທາດທີ່ຈຳເປັນຕໍ່ການສ້າງໂຄງກະດູກ ແລະ ເປືອກຫອຍຂອງສິ່ງທີ່ມີຊີວິດນ້ອຍໆ ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ພວກມັນມີຈຳນວນຫຼຸດລົງ ເພາະບໍ່ສາມາດສ້າງຮ່າງກາຍໄດ້ ຈາກນັ້ນກໍ່ຈະກະທົບກັບຕ່ອງໂສ້ອາຫານທັງໝົດ ນຳພາໄປສູ່ການສູນພັນຄັ້ງໃຫຍ່ ຈາກການຂາດອາຫານ Jackson Davis ລະບຸວ່າຄວາມເຂັ້ມຂຸ້ນຂອງ CO2 ນັ້ນກ່ຽວຂ້ອງກັບການສູນພັນຄັ້ງໃຫຍ່ 19 ຄັ້ງໃນຊ່ວງ 534 ລ້ານປີທີ່ຜ່ານມາໂດຍມີຫຼັກຖານບັນທຶກຢູ່ໃນຊາກດຶກດຳບັນ “ເມື່ອຄາບອນໄດອອກໄຊເພີ່ມຂື້ນ ການສູນພັນກໍ່ເພີ່ມຂື້ນ ແລະ ເມື່ອຄາບອນໄດອອກໄຊຫຼຸດລົງ ການສູນພັນກໍ່ຫຼຸດລົງ” Jackson Davis ຂຽນ ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມກັງວົນວ່າມະນຸດກຳລັງຈະກ້າວໜ້າສູ່ການສູນພັນເຊັ່ນດຽວກັນ ເນື່ອງຈາກການປ່ອຍທາດອາຍເຮືອນແກ້ວ ໂດຍປະຈຸບັນຄວາມເຂັ້ມຂຸ້ນຂອງ CO2 ໃນຊັ້ນບັນຍາກາດຢູ່ທີ່ 421 ppmv (ສ່ວນລ້ານຕໍ່ລ້ານສ່ວນໂດຍບໍລິມາດ) ແລະ ຖ້າເຮົາຍັງບໍ່ເຮັດຫຍັງ ປະລິມານ CO2 ອາດຈະຂື້ນໄປຮອດ 800 ppmv ພາຍໃນປີ 2100, ເຊິ່ງໃກ້ຄຽງກັບ 870 ppmv ໃນຊ່ວງທີ່ເກີດການສູນເສຍຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງຊີວະພາບທາງທະເລເມື່ອ 534 ລ້ານປີກ່ອນ ເຊິ່ງເປັນຜົນເຮັດໃຫ້ເກີດ ຂະບວນຂ້າສິ່ງທີ່ມີຊີວິດທັນທີ ຫາຍໄປປະມານ 6.4 % ຂອງທັງໝົດ ດັ່ງນັ້ນ, ໃນອະນາຄົດເຮົາອາດຈະເຫັນສັດຕາຍຫຼາຍຂື້ນເລື້ອຍໆ ທັງທີ່ພວກມັນບໍ່ແມ່ນຕົ້ນເຫດ Current CO2 levels are already causing losses in biodiversity, the study says.(Image credit: OsakaWayne Studios via Getty Images)ທີ່ມາ: https://web.facebook.com/photo/?fbid=591591423183156&set=a.521543393521293